Poniżej publikujemy list napisany do senatora RP, pana Adama Gawędy, również pszowika.
W dalszym ciągu liczymy na pomoc.
Poniżej prezentujemy kolejny artykuł o sprawach nam bliskich.
W dniu 05.05.2018r. wziąłem udział w spotkaniu z panią premier Beatą Szydło, które odbyło się w Rydułtowach w miejscowym RCK „Feniks”.
Po spotkaniu krótko z nią rozmawiałem i złożyłem na jej ręce naszą petycję dotyczącą kopalni”Anna” w Pszowie. Tekst poniżej.
Pszów 05.05.2018
Wiceprezes Rady Ministrów
Beata Szydło
Szanowna Pani Premier !
Kopalnia „Anna” została założona w Pszowie w roku 1832. Zgłosił ją w Urzędzie Górniczym 28 lipca 1832 roku aptekarz z Rybnika Ferdynand Fritze. Podstawą zgłoszenia był szyb „Fund” (pol. „odkrycie”) o głębokości 33,5m. Od tego momentu kopalnia nieustająco się rozwijała powiększając swój obszar, uruchamiając nowe pokłady i zwiększając zatrudnienie i wydobycie. Od 1903 roku Kopalnia „Anna” wraz z kopalniami „Emma” ( obecnie „Marcel”) i „Roemer” ( „Rymer”) zostaje włączona do spółki o nazwie Rybnickie Gwarectwo Węglowe z dyrekcją w Radlinie. Gwarectwo to inwestowało w rozbudowę swoich zakładów, nie stroniło także od stosowania najnowszych technologii zwiększających wydobycie, jak i przyczyniających się do bezpieczeństwa pracowników. Budowano wówczas nowe szyby, instalowano maszyny wyciągowe , wentylatory, pompy , płuczki, inwestowano także w infrastrukturę mieszkaniową i socjalną dla pracowników. Na fali tych zakrojonych na szeroką skalę działań modernizacyjnych został zatrudniony w gwarectwie doświadczony i wybitny w kwestii projektowania obiektów przemysłowych architekt – Hans Poelzig. Obiekty Hansa Poelziga zaliczane są do wczesnomodernistycznych i traktowane jako jedne z pierwszych symptomów nowoczesnej architektury europejskiej. Najbardziej okazałym projektem architekta z okresu pracy dla gwarectwa jest właśnie zespół zabudowań szybu „Chrobry I” ( dawniej „Rudolf”) kopalni „Anna” w Pszowie. Pracę nad tym założeniem Poelzig rozpoczął w 1914roku, obejmowało ono budynek maszyny wyciągowej i nadszybia, sortownię z płuczką , warsztaty , a także zespół elektrowni z kotłownią i rozdzielnią. W 1915r. ukończono zespół elektrowni oraz budynek maszyny wyciągowej, w 1917 roku warsztaty , a dwa lata później sortownię. W 15 lat po powstaniu zabudowań kopalni „Anna” pisano, że w Pszowie architekt wydobył „monumentalne piękno architektury przemysłowej”, która jeszcze kilka lat wcześniej nie była uznawana jako zasługująca na miano wysokiej sztuki.
Szyb Chrobry I ( dawniej „Rudolf”) był dwuprzedziałowy, wyposażony w dwie elektryczne maszyny wyciągowe firmy Simens-Schuckert, wyprodukowane w 1916r., a które to działały do czerwca 2017r. W 2004roku połączono kopalnię „Anna” z kopalnią „Rydułtowy” tworząc dwuruchową kopalnię „Rydułtowy-Anna” z Ruchem I w Rydułtowach i Ruchem II w Pszowie. Od 2012r. na kopalni „Anna” trwa proces likwidacji zakładu.
W dniu 14.03.2017r. zostało zarejestrowane Stowarzyszenie Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” w Pszowie. Nasze stowarzyszenie powstało można rzec z rozpaczy. Widząc bierność władz miasta wobec postępującej likwidacji przeprowadzanej przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń S.A. postanowiliśmy rozpocząć działania mające na celu uratowanie urządzeń i zabytkowych obiektów architektury industrialnej byłej kopalni „Anna”. Jednym z naszych głównych celów jest wpisanie ich do Szlaku Zabytków Techniki naszego województwa.W związku z tym zaprosiliśmy na kopalnię pana Adama Hajdugę , twórcę tego szlaku, który obiecał nam uczestnictwo w tym projekcie jeżeli obiekty te zostaną zachowane . W naszych planach mamy również stworzenie muzeum tradycji górniczej naszego regionu , a także historii Pszowa. W tym celu w lipcu 2017 roku złożyliśmy pismo skierowane do Pani Burmistrz
z prośbą o przejęcie niektórych obiektów i przekazanie ich w użyczenie naszemu stowarzyszeniu tj.budynku maszyny wyciągowej i nadszybia wraz z wieżą szybu Chrobry I, budynku magazynu głównego i szybu Chrobry II. Do tej pory nie otrzymaliśmy odpowiedzi. Niestety w myśl obowiązujących przepisów prawa zasada jest taka: tylko miasto może otrzymać te działki i obiekty za darmo od Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. w Bytomiu, a następnie przekazać je w użyczenie np. naszemu stowarzyszeniu. Sęk w tym , że miasto tego nie chce. Od roku próbujemy tym tematem zainteresować różne instytucje i wiele prominentnych osób. M.in. na nasze zaproszenie do Pszowa przybyli : marszałek Henryk Mercik, Adam Kowalski i Anna Syska z Regionalnego Instytutu Kultury w Katowicach. Pisaliśmy pisma i odbywaliśmy spotkania min. z posłem Czesławem Sobierajskim i senatorem Adamem Gawędą. Zaangażowaliśmy w ten temat media. Założyliśmy stronę internetową: ssbk-anna.xip.pl Przedstawiliśmy władzom wizję rozwoju tego rejonu miasta z wykorzystaniem obiektów pokopalnianych. Był projekt i inwestor chcący urząd miasta umiejscowić w szybie Chrobry II, a salę ślubów usytuować na wysokości 70 metrów. Niestety szyb Chrobry II jest w tej chwili już rozbierany. Pomijając spiskowe teorie nadal nie rozumiemy dlaczego władze miasta nie chcą przejąć 70 hektarów ziemi i zabytkowych obiektów /sześć wpisanych do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków / oferowanych przez SRK za darmo ?
Uważamy , że władze miasta zaprzepaszczają możliwość „drugiego życia” Pszowa ,poprzez rezygnację z terenów inwestycyjnych , a także stworzenia wokół zabytków Hansa Poelziga strefy kultury. Ponadto blokują możliwości pozyskania środków na te cele przez nasze stowarzyszenie /same zresztą o takie nie zabiegając/, nie przejmując tych obiektów , a także nikomu ich nie przekazując.
Reasumując. W związku z opisanymi powyżej problemami , a także naszą bezsilnością zwracamy się do Pani Premier z prośbą o :
1.Powstrzymanie procedury przetargowej dot. rozbiórki budynku nadszybia wraz z wieżą stalową szybu „Chrobry I”, realizowanej przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń S.A. w Bytomiu. Nadszybie to wraz z budynkiem maszynowni stanowi integralną część kompleksu szybowego „Chrobry I”. Wszystkie źródła historyczne z jakimi mieliśmy styczność wskazują na to, że w/w nadszybie jest projektem Hansa Poelziga i należałoby je wpisać do rejestru zabytków. Ze względu na zbliżające się terminy przetargowe prosimy Panią o pilną pomoc w tym zakresie.
2. Zainteresowanie tematem ewentualnego przejęcia /lub innej formy opieki/ przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego całego kompleksu „Chrobry I” kopalni „Anna” w Pszowie tj. budynku maszynowni, nadszybia wraz wieżą, budynku magazynu głównego i zabudowań ciepłowni.
Z pewnością zdaje sobie Pani sprawę , że nie działamy w celu osiągnięcia korzyści materialnych czy robienia jakiejkolwiek kariery. Jedynym naszym celem jest chęć uratowania dziedzictwa kulturowego Pszowa i Śląska. A ponieważ Pszów i Śląsk to Polska, jest to więc również dziedzictwo kulturowe Polski , o które powinniśmy wszyscy dbać i je chronić !
Z poważaniem
Marek Kubik
Otrzymaliśmy odpowiedź z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w związku z naszym pismem przekazanym pani premier Beacie Szydło.
Dowiadujemy się z niego, że pismo trafiło do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Mamy nadzieję, że odniesie ono właściwy skutek i uda nam się uratować systematycznie niszczone zabytki kopalni „Anna”.
W dniu 20 sierpnia 2018r. na zaproszenie Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” w Pszowie , Fundacji Śląsk Wczoraj i Dziś oraz Urzędu Miasta Pszów przyjechał do Pszowa Peter Aleksander Poelzig , wnuk Hansa Poelziga.
Wnuk słynnego, niemieckiego architekta który zaprojektował liczne obiekty kopalni „Anna” przybył do Pszowa wraz z żoną aby zobaczyć na własne oczy
unikatowe dzieła architektury industrialnej zaprojektowane przez swojego dziadka. Trzeba od razu powiedzieć , ze był nimi zachwycony. Był zwłaszcza zaskoczony w jak dobrym stanie zachowały się te mające ponad sto lat budowle. Nie krył wzruszenia w trakcie tej swoistej, sentymentalnej podróży w czasie. Podczas zwiedzania zabytków kopalni „Anna” towarzyszyło panu Peterowi Poelzigowi liczne grono gości zaproszonych specjalnie na tę okazję .
Wśród nich byli: Łukasz Konarzewski – Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków, Marek Krząkała – poseł na Sejm RP, Adam Kowalski – dyrektor Regionalnego Instytutu Kultury w Katowicach, Piotr Kuczera – prezydent Rybnika, Katarzyna Sawicka – Mucha -burmistrz Pszowa oraz z-ca Dawid Topol, Stanisław Konsek – dyrektor oddz. kop. „Anna” SRK , prezes fundacji Benedikt Kotzur oraz Marcin Biegalski , Marek Kubik i Jacek Zganiacz /który specjalnie na to spotkanie przyleciał z USA/ – delegacja stowarzyszenia , a także jeszcze wiele innych osób w tym przedstawiciele prasy, radia i telewizji. Naszym zdaniem było to najważniejsze wydarzenie w życiu Pszowa w 2018roku. Konkretnym efektem tego spotkania była decyzja Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o zakazie wyburzenia budynku nadszybia szybu Chrobry I . W tym miejscu należy przypomnieć, że to dzięki staraniom i interwencji Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” zostały wstrzymane prace rozbiórkowe nadszybia , a obecnie jak wyżej wspomniano muszą zostać definitywnie zaniechane. Tak więc kompleks architektoniczny szybu Chrobry I /dawniej Rudolf/ autorstwa Hansa Poelziga zostanie uratowany w całości. Jest to prawdziwy nasz sukces biorąc pod uwagę kompletny brak zainteresowania tym tematem władz miasta tj. pani Burmistrz i Rady Miejskiej. Jako kuriozum można przytoczyć słowa przewodniczącego Czesława Krzystały , który w odpowiedzi na nasze rozpaczliwe prośby i pisma napisał: „Budynek w trakcie użytkowania był niewątpliwie poddawany przebudowie, stąd zatracił swoje walory historyczne. Znaczna część materiałów budynku to materiały nowe , nie oryginalne, co powoduje, iż budynek nie stanowi obiektu historycznego”. Jest to przejaw dyletanctwa i niechęci podjęcia jakichkolwiek działań władz miasta mających na celu uratowanie ze wszech miar obiektu zabytkowego i stanowiącego element całości w/w kompleksu architektonicznego. Można tylko westchnąć : perły przed wieprze! Nadal trwa bitwa o uratowanie budynku Dyrekcji kopalni , który to budynek jest prawdziwą ikoną naszego miasta i znajdował się już na pocztówkach z 1905 roku. Nie trzeba chyba dodawać, że jego wyburzenie zostało wstrzymane na skutek interwencji naszego stowarzyszenia bez jakiejkolwiek oczywiście reakcji ze strony miasta. Sprawa jest rozpatrywana przez konserwatora zabytków i nic nie jest jeszcze przesądzone. Jesteśmy w tym postępowaniu stroną i uczynimy wszystko żeby budynek ten został uratowany. Ale na miły Bóg, gdzie są ludzie którzy powinni dbać o Pszów również w aspekcie historii i zabytków miasta ?! Wymownym przykładem niezrozumienia swojej roli przez radnych tej kadencji i braku wizji przyszłości naszego miasta było głosowanie projektu uchwały na sesji Rady Miejskiej w dniu 06.06.br. Z inspiracji naszego stowarzyszenia czterech radnych w ramach inicjatywy uchwałodawczej wniosło pod obrady projekt uchwały wyrażającej chęć przejęcia zabytkowych obiektów znajdujących się na terenie kopalni „Anna”. Projekt ten początkowo był bezprawnie blokowany przez skandaliczną interpretację niejakiego Józefa Waligóry, świadczącego usługi prawnicze dla urzędu miasta. Po naszej interwencji dopuszczono do głosowania wzmiankowany projekt właśnie na czerwcowej sesji. Po różnych manipulacjach w której pierwszoplanową rolę odegrał Piotr Kowol utrącono w/w projekt stosunkiem głosów 14:1 ! Jedynym głosującym za przejęciem obiektów był pan Kazimierz Nawrat, współautor wspomnianego projektu uchwały. Żeby było śmieszniej, przeciw było nawet trzech pozostałych sygnatariuszy tego projektu.
Tutaj należy również podać , że w przeciągu ostatniego roku za całkowitą likwidacją wszystkich obiektów kopalni „Anna” i nie przejmowaniu żadnego z nich przez miasto, otwarcie to głosząc byli: Katarzyna Sawicka- Mucha, Dawid Topol, Piotr Kowol, Paweł Kołodziej i Ignacy Basztoń. Należy również przyjąć ,że do tego grona winno się zaliczyć przewodniczącego Czesława Krzystałę ,
który co prawda nie wypowiedział się na ten temat ale w ciągu roku nie słyszeliśmy aby wypowiedział się na jakikolwiek temat. Milcząco jednak wspierał działania przeciwników ratowania „Anny”. Pozostali radni nie zajmowali stanowiska bądź je zmieniali ,jednak przytoczone głosowanie jest esencją wszystkiego.
Innym przykładem świadczącym o lekceważeniu działań organizacji pozarządowych, braku kompetencji, arogancji i po prostu nie przestrzegania prawa jest zachowanie pani burmistrz Katarzyny Sawickiej – Muchy w kontekście naszego pisma skierowanego do niej w lipcu ubiegłego roku. W piśmie tym deklarowaliśmy chęć przejęcia maszynowni i nadszybia Chrobry I , magazynu głównego i szybu Chrobry II. Prosiliśmy aby władze miasta przejęły te obiekty, a następnie oddały je naszemu stowarzyszeniu w użyczenie. Do dnia dzisiejszego nie otrzymaliśmy odpowiedzi. Na bezczynność Burmistrza Pszowa złożyliśmy skargę /ponaglenie/ do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach.
Wracając do wizyty Petera Poelziga i roli jaką w przyszłości może ona odegrać, trzeba wyjaśnić ,że jest on podobnie jak jego dziadek, architektem. Z uwagi na swoją pozycje i kontakty zaproponował, że postara się zorganizować międzynarodowy konkurs architektoniczny na zagospodarowanie terenów kopalni „Anna”. Jest to o tyle istotne , że w przypadku takich konkursów organizowanych „na zachodzie” w ślad za tymi projektami stoją konkretni inwestorzy. Nie ma więc obawy , że będzie to sztuka dla sztuki. Jeżeli oczywiście następne władze miasta wykażą się zaangażowaniem. Zgodził się z wizją naszego stowarzyszenia, lansowaną przez nas od początku, że w tym miejscu może powstać „nowy Pszów”. Dla następnych pokoleń ! I jeszcze jeden symptomatyczny obrazek z tego wydarzenia. Podczas kiedy pani burmistrz Pszowa udzielając jakiegoś wywiadu po raz kolejny twierdziła, że Pszów nie ma pieniędzy na przejęcie tych obiektów, prezydent Rybnika Piotr Kuczera krótko i węzłowato stwierdził : na to pieniądze muszą się znaleźć! Zaproponował ponadto żeby Pszów, Rybnik i Radlin stworzyły Szlak Zabytków Poelziga. Wpisuje się to idealnie w plan naszego stowarzyszenia, które pragnie wpisać pokopalniane zabytki w Szlak Zabytków Techniki. To niesamowite jak trudno ludziom władzy w Pszowie, w tej kadencji było zrozumieć, że pieniądze są na zewnątrz! W różnego rodzaju funduszach i u inwestorów ! Trzeba tylko chcieć, umieć i spróbować! Apelujemy :na następną kadencję wybierzmy takich którym przynajmniej się będzie chciało ! W pozostałych sprawach nasze stowarzyszenie im pomoże .
Program wizyty obejmował również zwiedzenie kopalni „Ignacy” w Rybniku-Niwiadomiu oraz kopalni „Marcel” na których to znajdują się również obiekty autorstwa Hansa Poelziga.
Marek Kubik
Poniżej program wizyty oraz galeria zdjęć.
Aby szerzej przedstawić stanowisko naszego stowarzyszenia 25 sierpnia Marek Kubik udzielił wywiadu dla Radia 90. Krótki fragment jego wypowiedzi przedstawiamy poniżej:
Rzutem na taśmę Rada Miejska w Pszowie pod koniec swojej kadencji podjęła dwie uchwały dotyczące przejęcia zabytkowych obiektów Kopalni „Anna”. Pierwsza uchwała została podjęta w dniu 26.09.2018r. w sprawie wyrażenia zgody na nieodpłatne nabycie nieruchomości Skarbu Państwa, a następnie została skorygowana uchwałą z dnia 30.10.2018r. Ostatecznie rada wyraziła zgodę na przejęcie m.in. takich obiektów i działek jak : działka rejon szybu „Jan” z obiektami wraz z infrastrukturą towarzyszącą tj. budynek maszyny wyciągowej, wieża wyciągowa, budynek łaźni kobiecej, budynek stacji ratownictwa, a także działki wraz z obiektami kompleksu szybu „Chrobry 1” tj. nadszybie, budynek maszyny wyciągowej i magazyn główny /budynki autorstwa Hansa Poelziga/. Można rzec , że to jest to, o co nam chodziło ! Jest to ogromny sukces Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” w Pszowie ! Nasz sukces ! A przede wszystkim sukces Pszowa. Przypominamy, że przez wiele miesięcy prowadziliśmy różnorakie działania aby przekonać radnych i zarząd miasta do podjęcia takich uchwał. Do końca nie udało się przekonać pani burmistrz i jej zastępcy ale udało się z radnymi . Chwała im za to ! Oczywiście jest to dopiero pierwszy krok ale…najważniejszy.Teraz czas na przekazanie tych obiektów miastu przez SRK i odpowiednie ich zagospodarowanie i ochronę.
Scharakteryzować to można dwiema sentencjami :
„Kropla drąży skałę” i „Cierpliwość jest gorzka ale jej owoce są słodkie !”
Huuurrrrraaa !
W dniu 13 grudnia 2018r. miało nastąpić podpisanie aktu notarialnego pomiędzy SRK a władzami Pszowa na mocy którego miały zostać przekazane gminie działki i obiekty po byłej kopalni „Anna” wymienione w uchwale Rady Miejskiej z dnia 30.10.2018r. Tak się jednak nie stało gdyż SRK dostarczyła niewłaściwą i niekompletną dokumentację ,którą zakwestionowała kancelaria notarialna. Wielkim zaskoczeniem dla burmistrza i jego zastępcy okazała się również kwestia drogi dojazdowej do tych działek i obiektów, którą SRK bez uprzedzenia sprzedała w dniu 07.12.br. przedsiębiorcy spod Tarnowskich Gór, panu Lisowi, który notabene wykupił już większość terenów pokopalnianych i prowadzi na nich głównie prace ziemne tj.” wykopywanie – zakopywanie” , ale to już odrębny temat. W tym stanie rzeczy ta czynność prawna nie doszła do skutku.
W tym dniu doszło też do trójstronnego spotkania burmistrza Czesława Krzystały, jego zastępcy Piotra Kowola i przedstawiciela stowarzyszenia Marka Kubika. W trakcie spotkania omówiono w/w problemy i zastanawiano się nad sposobem wyjścia z impasu. Burmistrz Pszowa ponadto oświadczył iż miasto ma zarezerwowaną kwotę potrzebną na ochronę tychże obiektów /około 450 tys. na rok/.
W dniu 14.12.2018r. z-ca burmistrza pan Piotr Kowol poinformował Marka Kubika iż w umowie sprzedaży drogi jest zawarta służebność gruntowa/drogowa na rzecz miasta. To zdecydowanie zmieniło sytuację faktyczną i prawną w następstwie czego strony znowu wracają do podpisania umowy. Pozostały jeszcze sprawy ostatecznych rozliczeń związanych z przekazaniem powyższych obiektów ale przy dobrej woli obu stron nie powinna to być przeszkoda nie do usunięcia. Jest więc duża szansa , że do końca tego roku sprawa zostanie pomyślnie sfinalizowana. Trzymamy kciuki !
W dniu 22.01.2019r. odbyło się spotkanie dotyczące planów przejęcia terenów i obiektów po byłej kopalni „Anna” przez Miasto Pszów. Spotkanie to odbyło się po jesiennych wyborach samorządowych w których została wybrana nowa Rada Miejska i Zarząd. Wzięli w nim udział: Z-ca Burmistrza Piotr Kowol , Benedykt Kotzur z Fundacji „Śląsk Wczoraj i Dziś” oraz Marek Kubik ze Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna”.
W trakcie spotkania Piotr Kowol zadeklarował chęć realizacji uchwał Rady Miejskiej z września i października 2018r. zobowiązujących burmistrza do przejęcia od SRK S.A. na zasadach umowy darowizny określonych działek i obiektów kopalni „Anna”.
Poinformował także o zabezpieczonej w budżecie miasta kwocie pieniędzy potrzebnych do ochrony w/w obiektów. Nie mógł precyzyjnie określić daty podpisania ewentualnej umowy twierdząc jednocześnie, że zależy to od przygotowania stosownych dokumentów przez SRK S.A. Nie potrafił także nakreślić wizji zagospodarowania tych terenów.
W dniu 15.05. 2019r. Gmina Miasta Pszów nabyła w formie darowizny nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa będące w użytkowaniu wieczystym Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. z siedzibą w Bytomiu. Są to nieruchomości na terenie byłej kopalni „Anna”.
Tereny w obrębie szybu "Jan" i szybu "Chrobry 1"
Tereny w obrębie szybu "Ryszard"
Jest to ogromny sukces Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna”, które niezmiennie od 2017r o to walczyło! Teraz rozpoczyna się nowy etap batalii o właściwe zagospodarowanie tych obiektów i terenów.
Poniżej zamieszczamy pełny tekst umowy darowizny z dnia 15.05.2019r.
W dniu 18.08.2019r. delegacja Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” z okazji setnej rocznicy wybuchu I Powstania Śląskiego złożyła pod tablicą rozstrzelanego przez Niemców Józefa Tytko żółto-niebieski bukiet kwiatów. Józef Tytko w czasie powstania był dowódcą III batalionu 1 pułku wodzisławskiego. Był również górnikiem i przewodniczącym Rady Robotniczej w kopalni „Anna”. Rada Robotnicza pod jego przewodnictwem walczyła o poprawę bytu rodzin górniczych. W uroczystości złożenia kwiatów wzięła udział rodzina Józefa Tytko.
Na tablicy umieszczone są też trzy inne nazwiska górników-powstańców którzy zginęli w czasie osłaniania odwrotu.
Byli to Benedykt Tront , Jan Włoczek i Józef Miljon.
W dniu 15.05.2019r. Gmina Miasta Pszów nabyła w formie darowizny nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa, a będące w użytkowaniu wieczystym Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. w Bytomiu. Są to nieruchomości na terenie byłej kopalni „Anna”. Jest to ogromny sukces Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna”, które od 2017r. dążyło do tego celu różnymi sposobami. Były to dziesiątki rozmów, spotkań, pism i argumentacji mających nakłonić władze miasta do przejęcia jak największej ilości terenów pokopalnianych i zabytkowych obiektów KWK „Anna”. Udało się!
Miasto przejęło min. : budynek maszyny wyciągowej szybu „Chrobry I”, budynek nadszybia wraz z wieżą szybu „Chrobry I”, budynek magazynu głównego, budynek maszyny wyciągowej szybu „Jan”, wieżę szybu „Jan, budynek łaźni kobiecej, budynek stacji ratowniczej i inne wraz z działkami.
Treść całej umowy znajduje się na naszej stronie internetowej: www.ssbk-anna.xip.pl
W tym miejscu zauważyć jednak należy , że jest to dopiero pierwszy krok, choć z pewnością najistotniejszy, do uratowania zabytków architektonicznych naszej kopalni. Teraz potrzebna jest koncepcja zagospodarowania tych terenów i działanie. Z przykrością jednak muszę stwierdzić , że od momentu przejęcia tych obiektów w Urzędzie Miasta w tej materii panuje cisza. Mało tego, byłem już dwukrotnie w tym roku zmuszony do odwołania przyjazdu architektów niemieckich, którzy chcą opracować nieodpłatnie właśnie taki plan zagospodarowania tychże terenów pokopalnianych. Przyjazd niemieckich architektów jest efektem zeszłorocznej wizyty w naszym mieście wnuka Hansa Poelziga, Petera.W czasie tej wizyty obiecał on , że pomoże opracować koncepcję wykorzystania tych obiektów i przestrzeni ,niejednoznacznie dając do zrozumienia, że w ślad za tym podążą niemieccy inwestorzy. Niestety tak jak napisałem powyżej, dwukrotnie poprosiłem o odłożenie tej wizyty, gdyż to co dzieje się na terenach bezpośrednio sąsiadujących z częścią „zabytkową” Anny nie pozwala mi na zaproszenie zagranicznych gości. Prywatni przedsiębiorcy rezydujący przy ul. Skwary poprzez swoją działalność całkowicie niweczą wszelkie możliwości planistyczne , a co za tym idzie właściwe wykorzystanie tych obszarów i budowli.
Co prawda na sierpniowej sesji nieśmiało wspomniałem o możliwości wpisania zabytkowych obiektów architektury industrialnej kopalni „Anna” do Szlaku Zabytków Techniki naszego województwa , ale „szału” nie widziałem.
Na wspomnianym zeszłorocznym spotkaniu z Peterem Poelzigiem był również obecny Prezydent Rybnika Piotr Kuczera. Wówczas wysunął on pomysł utworzenia Szlaku Zabytków Techniki Hansa Poelziga w skład którego wchodziłaby kopalnia „Anna” w Pszowie, kopalnia „Marcel” w Radlinie i kopalnia „Ignacy” w Rybniku – Niewiadomiu. Ponieważ z obecnych władz Pszowa nikt nie był obecny na tym spotkaniu, uznaliśmy , iż to my powinniśmy spróbować pośredniczyć w realizacji tego pomysłu. W związku z czym wystąpiliśmy z pismem do pana prezydenta Kuczery prosząc o zorganizowanie spotkania związanego z utworzeniem tego szlaku. Zobaczymy co z tego wyniknie?
W związku z tworzeniem nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla miasta Pszowa zwróciliśmy się do burmistrza z wnioskiem o dokonanie zmian w uchwale Rady Miejskiej, polegającej na określeniu terenów pokopalnianych przejętych przez miasto Pszów
jako terenów o przeznaczeniu rekreacyjno-usługowym. W obecnym projekcie tereny te zostały wyłączone z planu. Jest to dość dziwna i tajemnicza decyzja rodząca wiele pytań. Biorąc pod uwagę zamieszanie z uchwaleniem tego planu i liczne protesty mieszkańców jesteśmy pełni obaw co do przyszłości tej zabytkowej części kopalni. Prawdopodobnie w zamyśle wąskiej grupy związanej z burmistrzem ma to być część planowanej strefy przemysłowej usytuowanej właśnie na terenach pokopalnianych w centrum miasta, czemu zdecydowanie się przeciwstawiamy.
Nasz wniosek został odrzucony na sesji w dniu 25.09.2019r.
Poniżej pełny tekst wniosku.
Nasze stowarzyszenie otrzymało zaproszenie na pierwsze spotkanie Zespołu do spraw zagospodarowania terenów pokopalnianych.
W dniu 15.01.2020r. złożyliśmy ponownie wniosek do projektu Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Pszów. Za wszelką cenę chcemy objęcia planem ,a co za tym idzie ochroną środowiskową, terenów po byłej kopalni „Anna” przez miasto Pszów. Opór jaki panuje w tym przedmiocie może świadczyć o istnieniu jakiś ukrytych celów co do wykorzystania tych terenów. Nadal podtrzymujemy naszą koncepcję zagospodarowania tych terenów poprzez stworzenie tam przestrzeni turystyczno-rekreacyjnej i usługowej.
W dniu 29.01.2020r. Rada Miejska w Pszowie odrzuciła nasz wniosek dotyczący objęcia planem terenów pokopalnianych i przyjęła Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego z wyłączeniem przedmiotowego obszaru. Tak więc w centrum Pszowa znalazł się teren wyłączony z planu , a tym samym całkowicie pozbawiony jakiejkolwiek ochrony prawnej, w szczególności co do przestrzegania norm środowiskowych i inwestycyjnych.
W związku z wcześniejszymi informacjami o chęci sprzedaży przez burmistrza budynku magazynu głównego kopalni „Anna” w dniu 12.05.2020r zwróciliśmy się z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej tj. o podanie spodziewanych przychodów rocznych do budżetu miasta po dokonaniu tej transakcji. Istotą tego wniosku jest wykazanie , że wpływy z tego tytułu będą niewielkie a pozbycie się tego obiektu bez planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego tą nieruchomość wysoce niebezpieczne /niedawne smutne doświadczenia z próbą zainstalowania na tym terenie spalarni podkładów kolejowych pokazuje, że nasze obawy nie są bezpodstawne/. Naszym zdaniem władze miasta powinny podjąć trud zagospodarowania tych obiektów wg. opracowanej wcześniej koncepcji, w czym chcieliśmy pomóc, jednakże nasza oferta nie została przyjęta.
W dniu 22.05.2020r. wspólnie ze Stowarzyszeniem „Ratujmy Pszów” złożyliśmy pismo do Burmistrza Miasta i Rady Miejskiej w Pszowie z konkretnymi propozycjami dotyczącymi zagospodarowania terenów po byłej kopalni „Anna”.
Przedstawiamy w nim niektóre źródła finansowania przedsięwzięć, a także podtrzymujemy chęć darmowego opracowania koncepcji zagospodarowania tej przestrzeni. Uważamy, że najważniejszymi działaniami w tej chwili jakie powinny podjąć władze miasta w stosunku do tych obszarów są: objęcie ich planem zagospodarowania przestrzennego, opracowanie koncepcji zagospodarowania oraz wpisanie obiektów KWK „Anna” do Szlaku Zabytków Techniki.
Otrzymaliśmy skandaliczną odpowiedź na nasz wniosek o udostepnienie informacji publicznej , a w zasadzie odmawiającej nam tej informacji.
Według burmistrza zażyczyliśmy sobie informacji których organ ten aktualnie nie posiada. Kpina! Może tylko udzielić informacji „zawierającej aktualną wiedzę”. Gdybyśmy byli złośliwi moglibyśmy przyjąć tę odpowiedź ze zrozumieniem, albowiem po wszystkich „wyczynach” władz miasta można podejrzewać, że aktualnie nie posiadają żadnej wiedzy w żadnej kwestii.
Ale nie jesteśmy złośliwi więc będziemy drążyć temat dalej.
Wnosiliśmy o jak najbardziej wymierne informacje, a mianowicie wg wzoru:
Ilość metrów kwadratowych budynku pomnożona przez aktualną stawkę podatku od nieruchomości co dało by wynik w postaci przychodu rocznego.
Jak widać dla burmistrza jest to wiedza granicząca z jasnowidzeniem.
Szczytem arogancji jest odsyłanie nas na stronę BIP Miasta Pszów gdzie ponoć są umieszczone wspomniane stawki podatku. Czyż nie mógł tego wykonać pracownik księgowości ? I tu pojawia się nieśmiertelne pytanie: czy urząd jest dla obywatela czy odwrotnie?
Podejrzewamy jednak , że nie udzielono odpowiedzi gdyż okazałoby się , że przychód z tego tytułu jest śmiesznie niski i należałoby sensowniej zagospodarować własność komunalną. Tak czy inaczej postaramy się posiąść tę tajemną wiedzę o czym poinformujemy i odpowiednio wykorzystamy.
Poniżej zamieszczamy zdjęcia skrzynek za pomocą których Urząd Miasta w Pszowie kontaktuje się z mieszkańcami w czasie pandemii. Pomijając fakt że budynek urzędu wygląda jak twierdza obronna, gdzie nikt niepowołany /czyt. zwykły mieszkaniec/ nie może wejść , to także nie może otrzymać potwierdzenia złożenia pisma. Patrząc na „zabezpieczenie” tej skrzynki można mieć poważne obawy czy cokolwiek dociera do adresata. Nasuwa się refleksja : można być biednym ale nie trzeba być szmaciarzem.
Pokłosiem naszego pisma z dnia 09.02.2021r. było zaproszenie na spotkanie w Urzędzie Miasta Pszów wystosowane przez z-cę burmistrza Piotra Kowola.
Spotkanie odbyło się w dniu 18.02.2021r. i poświęcone było planowanemu przez władze miasta wpisaniu zabytkowych obiektów kopalni „Anna” do Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.
Aby zostać wpisanym do Szlaku Zabytków Techniki należy złożyć do Zarządcy Szlaku stosowny wniosek wraz z kwestionariuszem aplikacyjnym. Obiekt aplikujący do Szlaku Zabytków Techniki musi spełnić kryteria regulaminu, a ponadto co najmniej dwukrotnie ( dwa lata z rzędu) otrzymać nagrodę w konkursie ogłaszanym i zorganizowanym przez Operatora Szlaku Zabytków Techniki o tytuł „Obiektu Zaprzyjaźnionego Industriady” i uczestniczyć w Święcie Szlaku Zabytków Techniki – Industriada.
Ostateczną decyzję o wpisanie lub odmowie wpisania obiektu do Szlaku Zabytków Techniki podejmuje w formie uchwały Zarząd Województwa Śląskiego. W spotkaniu z ramienia naszego stowarzyszenia wzięli udział Marcin Biegalski i Marek Kubik, zaś Urząd Miasta reprezentowali burmistrz Czesław Krzystała, z-ca burmistrza Piotr Kowol i dwie pracowniczki wydziału promocji.
Piotr Kowol przedstawił plan działania , który miałby doprowadzić do wpisania zabytków kopalni „Anna” do Szlaku. Oczywiście gorąco poparliśmy ten pomysł i zaoferowaliśmy pomoc w jego realizacji i przy późniejszej organizacji Industriad.
Po ożywionej dyskusji zakończyliśmy spotkanie z dużymi nadziejami.
Pragnę przypomnieć , że walczymy o to od czterech lat. Wielokrotnie o tym pomyśle pisaliśmy i zgłaszaliśmy go na różnych forach i w różnych dyskusjach.
Być może wreszcie uda się w odpowiedni sposób zaprezentować zabytki przemysłowe kopalni „Anna” i we właściwy sposób zagospodarować tereny wokół nich. Kropla drąży skałę !
Czyżby przełom ?
Marek Kubik
W dniu 26.02.2021r. w siedzibie naszego stowarzyszenia odbyło się zebranie sprawozdawczo- wyborcze Walnego Zebrania Członków. W trakcie zebrania Prezes Andrzej Stroka przedstawił zebranym sprawozdanie zarządu z działalności stowarzyszenia w latach 2017 – 2021. W swoim wystąpieniu przypomniał wiele działań i inicjatyw podjętych przez stowarzyszenie mających na celu uratowanie zabytków przemysłowych kopalni „Anna” oraz właściwe zagospodarowanie terenów pokopalnianych. Wspomniał o wizycie pana Petera Poelziga z małżonką, wnuka niemieckiego architekta Hansa Poelziga, autora projektów wielu obiektów industrialnych znajdujących się na terenie kopalni. Przypomniał , że na zaproszenie stowarzyszenia przyjeżdżali do Pszowa liczni przedstawiciele instytucji wojewódzkich, którzy pomagali w ratowaniu obiektów zabytkowych „Anny”. Żeby wspomnieć tylko kilku, jak np. : marszałek województwa Henryk Mercik, wojewódzki konserwator zabytków Łukasz Konarzewski, twórca Szlaku Zabytków Techniki Adam Hajduga, dyrektor Regionalnego Instytutu Kultury w Katowicach Adam Kowalski i inni. Podkreślił, że członkowie stowarzyszenia czynnie brali udział w sesjach i komisjach Rady Miejskiej w Pszowie. W wyniku czteroletniej działalności stowarzyszenia wydaje się , że udało się przekonać władze miasta do złożenia wniosku o wpisanie zabytkowych obiektów kopalni do Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Jest to realizacja naszego postulatu sformułowanego już w 2017roku. Po w/w sprawozdaniu rozpoczęła się dyskusja. Następnie Walne Zebranie Członków udzieliło absolutorium ustępującemu Zarządowi. W następnym punkcie przeprowadzono wybory do władz nowego zarządu. W wyniku wyborów Prezesem Zarządu został Marek Kubik, zaś Wiceprezesem Marcin Biegalski.
Podjęto konieczne uchwały i po wolnych głosach i wnioskach zakończono zebranie.
W dniu 22.03.2021r. odbyło się drugie spotkanie w sprawie przystąpienia do Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, które było kontynuacją tematu rozpoczętego w lutym br. W związku z ogłoszeniem motywu przewodniego tegorocznej Industriady i warunków oraz terminu naboru wniosków, Urząd Miasta Pszów zaprosił na spotkanie wszystkie zainteresowane strony. W spotkaniu wzięli udział: z-ca burmistrza Piotr Kowol, z-ca Przewodniczącego Rady Miejskiej Marcin Grzenia, przedstawiciel Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” Marek Kubik, pracownice Wydziału Promocji Ewa Jaskóła i Ewelina Mike oraz dyrektor MOK Marek Hawel. Piotr Kowol poinformował zebranych , że tegoroczna Industriada będzie się odbywać pod hasłem „Technika. To Was zaskoczy!”, której finał zostanie zorganizowany 11.09.br. Wnioski kandydatów do uzyskania tytułu obiektu zaprzyjaźnionego Industriady należy składać do dnia 01.04.br. Biorąc pod uwagę krótki termin do opracowania i złożenia wniosku, uczestnicy zastanawiali się nad propozycjami programowymi wrześniowej imprezy na ternie kopalni „Anna”. Marek Kubik w imieniu Stowarzyszenie zaproponował wystawę oryginalnych tablic BHP z czasów funkcjonowania kopalni, zorganizowanie stoiska sprzedaży książek o KWK „Anna” oraz zadeklarował udział trzech przewodników, którzy będą oprowadzać zwiedzających.
MOK wystąpił z propozycją zorganizowania specjalnych gier technicznych dla dzieci oraz występy zespołu tanecznego. Rozważano również udział krótkofalowców i zorganizowanie pleneru malarskiego. Należy dodać, że władze miasta chcą zgłosić do Industriady „tylko” budynek maszynowni szybu Chrobry I . Marek Kubik przekonywał , że należy zgłosić cały kompleks obiektów autorstwa Hansa Poelziga, a w minimalnym zakresie przynajmniej budynki maszynowni i nadszybia z wieżą stalową szybu Chrobry I. Dwa ostatnie obiekty stanowią bowiem nierozerwalną całość. Te argumenty jednak nie zostały przyjęte i Piotr Kowol poinformował, że wniosek będzie dotyczył jedynie maszynowni Chrobry I.
W dniu 15.04.2021r. Muzeum Węgla Kamiennego w Zabrzu, koordynator INDUSTRIADY 2021r. poinformowało, że konkurs na „obiekt zaprzyjaźniony” 12 edycji święta Szlaku Zabytków Techniki został rozstrzygnięty. W ramach konkursu wyłoniono pięć obiektów zaprzyjaźnionych. Są to:
– Maszynownia szybu Chrobry I kopalni „Anna” w Pszowie,
– Pszowska prochownia – obiekt zgłoszony przez Stowarzyszenie Paramilitarne „Prochownia 1910” w Gliwicach,
– Marina Gliwice na Kanale Gliwickim,
– Browar Zamkowy w Raciborzu,
– Stacja Biblioteka w Rudzie Śl.
Przyznanie tego tytułu jest równoznaczne z udziałem w działaniach promocyjnych święta, jak i uczestnictwem w ramach festiwalu, którego finał zaplanowano na 11 września 2021r.
Tak więc po czterech latach walki naszego stowarzyszenia, o wpisanie obiektów kopalni „Anna” do Szlaku Zabytków Technik Województwa Śląskiego, możemy ogłosić pierwszy, namacalny sukces. Zdajemy sobie sprawę, że jest to dopiero początek drogi mającej zaprowadzić nas do właściwego zagospodarowania terenów pokopalnianych, w tym wyeksponowania unikalnych obiektów architektury industrialnej, znajdujących się na tym obszarze. Niemniej jednak mamy prawo dzisiaj ogłosić zwycięstwo naszego czteroletniego uporu, konsekwencji, mozolnego tłumaczenia i pracy jaką wykonaliśmy. Przytoczmy w tym miejscu często powtarzaną przez nas maksymę: „Kropla drąży skałę”.
W dniu 11 września 2021 r. odbyła się po raz pierwszy w Pszowie Industriada. Jest to święto Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Miasto Pszów wystąpiło z wnioskiem o przyjęcie w poczet członków i wpisanie do Szlaku budynku maszyny wyciągowej wraz z nadszybiem szybu Chrobry I. Przez dwa lata będzie to obiekt zaprzyjaźniony i po tym okresie marszałek województwa podejmie decyzję dotyczącą pełnego członkostwa.
W dniu 17.11.2021 r. odbyło się kolejne spotkanie zespołu powołanego w celu stworzenia na terenach byłej kopalni Anna parku kulturowego. Wymiernym efektem tego zebrania było wybranie nazwy dla terenów przyszłego parku kulturowego.
Zwyciężyła nazwa ParkAny .
Wydaje się, że jest to ze wszech miar zgrabna i adekwatna nazwa, gdyż składa się z dwóch istotnych elementów odnoszących się do tego miejsca. Składa się ze słów : Park i Ana. O ile słowa park nie trzeba tłumaczyć, to słowo Ana na Śląsku oznacza imię Anna.
Ponadto parkany to ogrodzenia mające podkreślić coś wydzielonego.
Na tym samym spotkaniu zostało wybrane logo miasta, którego Pszów wcześniej nie miał. Można je zobaczyć na stronach Urzędu Miasta.
W dniu 02.02.2022 r. Prezes Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni Anna Marek Kubik wraz z Z-cą Burmistrza Piotrem Kowolem wizytowali teren prac budowlanych na kopalni Anna. Prace te dotyczą budowy biblioteki w budynku łaźni kobiecej i maszynowni szybu Jan. Obejmują również wieżę szybu Jan, która ma być wypiaskowana i odmalowana, a następnie przekształcona w punkt widokowy. Cały teren ma być przekształcony w mini park pozwalający na chwile relaksu. Na ten cel władze miasta pozyskały osiem milionów złotych ze środków zewnętrznych. Wizytujący byli zbudowani tempem i postępem robót.
Pierwszy etap prac ma zostać zakończony do 31.08.2022 r. Prace wykonuje Zakład Produkcyjno-Remontowo-Budowlany Artur Marcinek z Zawady, który wygrał przetarg na ten etap robót budowlanych o wartości 5,4 mln zł.
19. 04.2022 r. złożyliśmy do Śląskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków wniosek o wpis do rejestru budynku Magazynu głównego.
29.04.2022 r. złożyliśmy do Śląskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków wniosek o wpis do rejestru budynku Dyrekcji KWK „Anna”.
W dniu 22 maja 2022 roku na terenie byłej kopalni „Anna” w Pszowie odbył się Festyn Powstańczy, którego program zamieszczamy poniżej.
Gwoździem programu, a zarazem największą atrakcją była rekonstrukcja bitwy
bukowsko-olzańskiej stoczonej w dniu 23 maja 1921r. pod Olzą. Trzeba dodać , że była to zwycięska bitwa, w wyniku której powstańcy zdobyli kilka utraconych miejscowości, a także odzyskali linię Olzy i Odry. Niemcy ponieśli poważne straty i wycofali się na drugą stronę Odry i do Czechosłowacji.
Ważnym momentem , o ile nie decydującym, tej bitwy był udział w nim pancernego pociągu, który został odpowiednio zaadoptowany i uzbrojony przez górników kopalni „Anna”. Pociąg ten zwany „Pierónem” wyruszył z kopalni i wziął udział w tej bitwie, przechylając jej losy na stronę powstańców. Niestety w bitwie tej zginął dowódca pszowskich powstańców i pomysłodawca „pancernioka” – Edward Łatka.
W czasie festynu pogoda i frekwencja dopisały. Był to kolejny przykład jak można wykorzystywać tereny pokopalniane dla dobra mieszkańców Pszowa.
Cieszy nas to niezmiernie , gdyż taką wizję mieliśmy i prezentowaliśmy ją już parę lat temu. Potwierdziło się po raz kolejny, że mieliśmy rację, a niechciane wcześniej , przez władze miasta, tereny, zaczynają odgrywać istotną rolę w krajobrazie Pszowa.
W dniu 24.06.2022r. na ternie kopalni „Anna” w Pszowie odbyło się spotkanie przedstawicieli Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach, Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. w Bytomiu oraz Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna . Spotkanie to było konsekwencją naszych wniosków złożonych do Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w sprawie wpisania do wojewódzkiego rejestru zabytków dwóch obiektów pokopalnianych tj. budynku Dyrekcji i magazynu głównego kopalni. Ze strony stowarzyszenia udział w spotkaniu wzięli: Marcin Biegalski i Marek Kubik.
W ramach tego spotkania dokonano oględzin obiektów ze szczególnym uwzględnieniem budynku Dyrekcji kopalni. Budynek ten wzbudził wiele emocji z powodu dwóch spraw.
Po pierwsze, przedstawiciele SRK S.A. (jako aktualny właściciel) mocno sprzeciwiali się wpisaniu tej budowli do rejestru, czemu dali wyraz w końcowym protokole.
Po drugie, oględziny wykazały fatalny stan dachu, który nie został odpowiednio zabezpieczony przez właściciela i miejscami grozi on zawaleniem. Fakt ten oburzył przedstawicieli stowarzyszenia, którzy ostro skrytykowali działalność SRK S.A. Wg członków stowarzyszenia jest to celowe działanie SRK, mające doprowadzić do ruiny budynek aby następnie móc dokonać jego rozbiórki i sprzedać pustą, cenną działkę. Podejrzenia te nie są bezpodstawne, ponieważ w przeszłości dokonano już celowego podpalenia cechowni, a następnie ją wyburzono. Ponadto przedstawiciele stowarzyszenia zarzucili pracownikom SRK nie wywiązywanie się z obowiązków właścicielskich tj. dbania o właściwy stan nieruchomości, wynikających z przepisów prawa budowlanego.
Ostatecznie strony podtrzymały swoje sprzeczne stanowiska, stowarzyszenie pozostało za wpisem do rejestru, a przedstawiciele SRK S.A. w Bytomiu przeciwko.
Po zakończeniu postępowania, ostateczną decyzję podejmie jednoosobowo Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków Łukasz Konarzewski.
W wyniku oględzin budynku Dyrekcji kopalni „Anna”, w czasie spotkania w dniu 24.06.2022r. z przedstawicielami konserwatora zabytków oraz SRK S.A., stwierdziliśmy fatalny stan dachu, grożący katastrofą budowlaną. W związku z tym postanowiliśmy złożyć wniosek do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Wodzisławiu Śl. o przeprowadzenie kontroli i ewentualne ukaranie winnych zaniedbań.
W dniu 14.07.2022r. zakończyliśmy zbiórkę pieniędzy na portalu internetowym zrzutka.pl. Pieniądze te zostaną przeznaczone na renowację muralu CHWAŁA GÓRNIKOM POLSKI, znajdującym się na budynku pokopalnianym przy ulicy Skwary. W przeciągu miesiąca zebraliśmy 5100 zł. Jest to kwota niewystarczająca aby wykonać wszystkie zaplanowane prace. Szacunkowo określiliśmy kwotę, potrzebną do realizacji całego projektu, na 15000 zł. Niestety, w tej formule, zebraliśmy tylko jedną trzecią potrzebnej sumy.
Zmuszeni byliśmy poszukać innych kanałów sponsoringu. I udało się! Duże wsparcie finansowe otrzymaliśmy ze strony Polskiej Grupy Górniczej.
Okazało się również, że sporo zaoszczędziliśmy na wynajmie rusztowania, za które nie musieliśmy płacić. Tym sposobem udało się spiąć całość tego przedsięwzięcia. Prace renowacyjne muralu przeprowadzi pani plastyk Bernadeta Kaniuka.
Na koniec parę informacji. W zrzutce.pl wzięło udział 27 darczyńców, którym serdecznie dziękujemy za udział i wsparcie naszej inicjatywy.
Do zrzutki włączyło się trzech byłych górników KWK „Anna”. Z radnych miejskich, obecnej kadencji, nikt nie dołożył ani złotówki.
Nic to, róbmy swoje.
22.07.2022r. na zaproszenie Z-cy Burmistrza Piotra Kowola na wizytację budowy biblioteki udał się Prezes Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” Marek Kubik. Panowie dokonali inspekcji obiektu i postępu prac budowlanych. Stwierdzono, że wykonane dotychczas roboty są zrobione z dużą starannością i solidnie. Zastrzeżenia wzbudziło jedynie tempo prac, gdyż termin ich zakończenia, przypadający na koniec sierpnia, okazał się nierealny.
Nowy termin ukończenia tego etapu został określony na 31 października br.
Sprawdzono również stan zaawansowania piaskowania i malowania wieży stalowej szybu „Jan”. W opinii Marka Kubika stan zawansowania tych robót jest niezadawalający. Wg. ustaleń trudności w piaskowaniu powoduje użyta w tej konstrukcji farba tzw. „okrętowa”. Problemy w jej usuwaniu powodują opóźnienia.
W dniu 26.07.2022r. na terenie byłej kopalni „Anna” , w budynku dawnej dyrekcji, odbyło się spotkanie, będące pokłosiem naszego wniosku, skierowanego do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Wodzisławiu Śl. W spotkaniu tym wzięli udział przedstawiciele Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego, Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. oraz Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna”. Z ramienia naszego stowarzyszenia uczestniczył w nim Marek Kubik. Tak jak powyżej napisano, spotkanie to było konsekwencją naszego wniosku, w którym domagaliśmy się kontroli technicznej budynku, a w szczególności dachu. Naszym zdaniem fatalny stan dachu grozi jego zawaleniem. Strony dokonały lustracji obiektu, a następnie podpisano protokół oględzin. W naszym odczuciu, w trakcie spotkania, dało się zauważyć stronniczość przedstawiciela Inspektora Nadzoru, na co zwrócił uwagę M. Kubik. Przedstawiciel ten bagatelizował zastane uszkodzenia dachu i wypowiadał się w sposób przychylny SRK S.A.
Na tym zakończono spotkanie.
W dniu 10.08.2022r. odbyło się spotkanie zespołu opracowującego plan zagospodarowania terenów pokopalnianych. W spotkaniu tym wzięli udział przedstawiciele Urzędu Miasta w Pszowie, organizacji społecznych w tym naszego stowarzyszenia ( Marek Kubik) oraz dwoje młodych absolwentów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu : Karolina Cieślik i Aleksander Bugla. Są oni autorami koncepcji zagospodarowania terenów pokopalnianych kopalni „Anna”, należących do miasta. Koncepcja ta została zaprezentowana i omówiona przez Aleksandra Buglę. W bardzo przejrzysty i czytelny sposób, zebrani, zapoznali się z propozycjami tego opracowania.
W trakcie prezentacji toczyła się ożywiona dyskusja , przeplatana pytaniami i uwagami uczestników spotkania. Jest to pierwsza, kompleksowa i zwarta koncepcja zagospodarowania tych terenów, przedstawiona w Urzędzie Miasta.
Istotą tej koncepcji jest stworzenie w tym miejscu pięciu stref. W tym miejscu, nieśmiało pragniemy przypomnieć, że podobną koncepcję (oczywiście bardzo ogólną) przedstawiliśmy w roku 2017. Nasza koncepcja dotyczyła trzech stref.
Bardzo się cieszymy, że wreszcie, wszyscy zmierzamy w jednym kierunku, przynajmniej tak nam się wydaje.
Koncepcja autorstwa Cieślik-Bugla została jednogłośnie zaakceptowana i skierowana do prac projektowych.
3 września 2023r. obyła się po raz drugi w Pszowie, Industriada , czyli święto Szlaku Zabytków Techniki województwa śląskiego. Tegoroczna Industriada odbywała się pod hasłem: „Po szychcie. Czas na fajrant”. Trzeba przyznać , że w tym roku, w porównaniu do poprzedniego, impreza ta miała o wiele bogatszy program i była zrobiona z większym rozmachem. Szczegółowy program znajduje się na plakacie , który zamieściliśmy wcześniej. Stowarzyszenie Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” miało tradycyjnie swoje stanowisko i punkt informacyjny. Pomimo, że rok do roku nazwa naszego stowarzyszenia nie pada ze sceny i nie mówi się nic o tym , że od 2017r. byliśmy orędownikami i inspiratorami tej imprezy, to ukazaliśmy na plakatach nasze działania w ostatnim roku. Wymieniliśmy tylko dwa, najbardziej istotne:
– z naszej inicjatywy /wniosku/ budynek dyrekcji kopalni „Anna” został wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków;
– podjęliśmy się renowacji muralu „CHWAŁA GÓRNIKOM POLSKI”.
Zabawa trwała do późnych godzin wieczornych, gdyż imprezę kończyły zespoły muzyczne ,na koncertach których tłumnie uczestniczyła młodzież.
Dzięki grupie ludzi dobrej woli mural autorstwa Stanisława Kolorza z 1971 roku został odnowiony. Dziękujemy wszystkim , którzy przyczynili się do renowacji tej ciekawej pamiątki z czasów świetności kopalni „Anna”. Cieszymy się, że mimo pewnych barier udało się przywrócić blask temu malowidłu.
W tym miejscu jednak musimy dodać, nie wgłębiając się w szczegóły, że rozczarował nas znikomy udział mieszkańców Pszowa w całej akcji, a w szczególności w zrzutce.pl.
Chwała wszystkim , którzy pomogli!
Na zdjęciu od lewej: Marek Kubik, Bernadeta Kaniuka ( wykonawczyni rekonstrukcji ), Marcin Biegalski, Andrzej Stroka
W dniu 17 listopada odbyła się kolejna, trzecia już wizyta na placu budowy biblioteki, powstającej z obiektów maszynowni szybu „Jan”. Na zaproszenie Z-cy Burmistrza Piotra Kowola w rekonesansie uczestniczył Prezes Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” Marek Kubik. Panowie dokonali obchodu i ocenili postęp prac. Prace I etapu budowy są już bardzo zaawansowane. Odbyło się pierwsze piaskowanie murów zewnętrznych przyszłej biblioteki. Będzie jeszcze kolejne, a następnie cegła zostanie pokryta substancją ochronną. Trwają prace krycia dachu blachą. Najbardziej niepokojące jest tempo prac na wieży stalowej szybu „Jan”. Nie dokończono jeszcze piaskowania, a tym samym malowania wieży. Muszą tam jeszcze nastąpić prace montażowe schodów, prowadzących na punkt widokowy. Wg słów z-cy burmistrza zakończenie prac I etapu ma nastąpić w lutym 2023r W tymże miesiącu zostaną zabudowane okna oraz zostanie zainstalowana szklana wiata przed drzwiami frontowymi, prowadzącymi do biblioteki. Mamy nadzieję, że wykonawcy prac na wieży również zdąża, w tym terminie, zakończyć swoje działania. W styczniu 2023r. ma się odbyć przetarg na realizację II etapu budowy tj. na wykończenie wnętrz oraz stworzenie parku wokół tych obiektów.
Całość inwestycji ma zostać zakończona do końca 2023r
W styczniu br. został ogłoszony kolejny plebiscyt Dziennika Zachodniego na Osobowość Roku 2022.
Nominację w dziedzinie Kultura uzyskał Prezes Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” Marek Kubik. Celem akcji jest uhonorowanie osób, które w minionym roku ze szczególnym zaangażowaniem działały na rzecz mieszkańców naszego regionu, osiągały sukcesy i miały ważny wkład w życie lokalnej społeczności. Marek Kubik nominację otrzymał za odrestaurowanie muralu „Chwała Górnikom Polski”.
Głosowanie odbywa się za pomocą sms. Zachęcamy wszystkich sympatyków naszego stowarzyszenia do oddania głosu na Prezesa. Pierwszy etap głosowania trwa do 21.02.2023r (później nastąpi etap wojewódzki, a następnie ogólnokrajowy). Poniżej załączamy link do głosowania.
https://dziennikzachodni.pl/p/kandydat/marek-kubik%2C3308553/
17.06.2023 po raz kolejny zawitała w Pszowie Industriada.
A tak to wyglądało:
Jak się nieoficjalnie dowiedzieliśmy budynek byłej Dyrekcji KWK „Anna” został sprzedany przez Spółkę Restrukturyzacji Kopalń S.A. w Bytomiu. Nabywcą wg nieoficjalnych informacji jest przedsiębiorca budowlany z Jankowic Szymon Broża. Przypominamy, że budynek ten został z inicjatywy Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków. Nowemu nabywcy życzymy dobrego pomysłu na zagospodarowanie tego obiektu. W tym też zakresie będziemy śledzili plany nowego właściciela.
W dniu 3 września 2024r. Burmistrz Pszowa Piotr Kowol i Prezes Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” Marek Kubik wizytowali teren kopalni w obrębie szybu „Jan”. Dokonali oględzin i oceny postępu prac remontowo-budowlanych związanych z adaptacją obiektu byłej maszynowni i łaźni na pomieszczenia biurowe i biblioteczne. Prace te znajdują się na etapie wykończenia wnętrz. Również otoczenie biblioteki znajduje się na końcowym etapie tworzenia parku. Używając terminologii sportowej można określić ten odcinek prac jako finisz. Po skończeniu prac wykończeniowych, ogłoszony zostanie przetarg na dostarczenie mebli, ściśle określonych w projekcie architektonicznym wnętrz Na zewnątrz trwa montaż ławek, a wkrótce zostaną położone „dywany” trawy. Otwarcie biblioteki planowane jest na początek grudnia br. Wcześniej do biur usytuowanych na piętrze wprowadzi się Ośrodek Pomocy Społecznej oraz Zespół Obsługi Placówek Oświaty
Zdjęcie pod muralem, który został odrestaurowany staraniem stowarzyszenia
Na zdjęciu w drugim rzędzie od lewej : dyrektor Marek Hawel, Jacek Zganiacz, Andrzej Zganiacz, burmistrz Piotr Kowol, Maciej Komuszyński, Marek Kubik, Mirosław Wilczek. W pierwszym rzędzie: Elżbieta Zganiacz, Michalina Komuszyński.
W dniu 4 pażdziernika br. na terenie kopalni spotkała się grupa niezwykłych gości, składająca się z członków Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna”, mieszkających za granicami naszego kraju. A konkretnie w dwóch krajach: Niemczech i USA. Oprowadzaniem tej wycieczki, po obiektach kopalnianych, zajął się sam burmistrz Piotr Kowol. Pomagali mu w tym Dyrektor MOK Marek Hawel i szef stowarzyszenia Marek Kubik. Zwiedzający zobaczyli, znajdującą się na etapie prac wykończeniowych, bibliotekę oraz teren rekreacyjny, znajdujący się w obrębie szybu „Jan”. Następnie udali się do maszynowni szybu „Chrobry I”. W trakcie zwiedzania pan burmistrz szeroko opowiedział o historii tych obiektów, o zakończonych i trwających pracach oraz o planach na przyszłość związanych z tym terenem. Na koniec grupa udała się pod mural, który został odrestaurowany staraniem naszego stowarzyszenia.
Mimo deszczowej pogody należy uznać tę wyprawę za w pełni udaną, co z entuzjazmem podkreślali nasi zagraniczni goście.
W imieniu stowarzyszenia jeszcze raz pragniemy serdecznie podziękować, za udostępnienie obiektów i poświęcony czas, panu burmistrzowi Piotrowi Kowolowi i panu dyrektorowi Markowi Hawlowi.
